Wat is een verslaving?

Een verslaving is een toestand waarin een persoon fysiek en/of mentaal van een gewoonte of middel afhankelijk is. De afhankelijkheid wordt gekenmerkt door het feit dat de gewoonte of middel niet, of heel moeilijk los gelaten kan worden. Het gedrag van de persoon is voornamelijk gericht op het verkrijgen en innemen van het middel, of het handelen naar de gewoonte, ten koste van de meeste andere activiteiten. Als het lichaam deze stof of gewoonte dan moet loslaten kunnen er ernstige ontwenningsverschijnselen optreden.

Gewoonteverslaving

Een gewoonteverslaving is een verslaving aan een handeling die voor een persoon van belang is om zich goed te voelen of een kick te krijgen. Enkele voorbeelden van een verslaving aan een handeling of gewoonte zijn: gokverslaving, chatverslaving, internetverslaving, gameverslaving, seksverslaving en werkverslaving.

Middelenverslaving

Een middelenverslaving is een verslaving die in stand gehouden wordt door het gebruik van een middel of substantie, die op zichzelf verslavend is doordat het een directe werking in de hersenen heeft. Dit noemt men een psychoactief middel of drug. Er bestaan over het algemeen 3 verschillende categorieën psychoactieve middelen, namelijk:

1. De stimulerende middelen, zoals amfetamine, cocaïne en nicotine
2. De verdovende middelen, bijvoorbeeld alcohol en opium
3. De bewustzijnsveranderende middelen, bijvoorbeeld THC (de werkzame stof in marihuana) of LSD.

De meest voorkomende verslavingen zijn die aan alcohol en sigaretten. Andere zeer verslavende middelen zijn heroïne, cocaïne, GHB en amfetamine. Een verslaving die vaak onopgemerkt blijft is verslaving aan medicatie zoals benzodiazepinen, de zogenaamde angstdempers of kalmeermiddel zoals Xanax en slaapmiddelen als Alprazolam, Diazepam en Oxazepam .

Geestelijk of lichamelijk verslaafd

Binnen de verslaving aan een stof wordt er ook gesproken over een lichamelijke en geestelijke verslaving. Een lichamelijke verslaving houdt in dat het menselijk lichaam gewend is geraakt aan de stof die intensief gebruikt wordt, en zich heeft aangepast aan die stof. Wordt er in zo’n geval gestaakt met het gebruiken van die stof, dan ontstaan er ziekteverschijnselen zoals koorts, slapeloosheid en braken. Dit noemt men onthoudingsverschijnselen. Het steeds meer nodig hebben van een verslavende stof om hetzelfde effect te bereiken noemt men tolerantie, wat vrijwel altijd voorkomt bij een verslaving.

Geestelijke verslaving betekent dat iemand een stof denkt nodig te hebben of denkt lekker te vinden en niet meer zonder kan. Deze vorm van verslaving is verschillend per persoon, omdat verschillende mensen verschillende smaken hebben. Bij geestelijke verslaving kan iemand zodanig naar een stof verlangen dat alle gedachten draaien om het gebruiken en verkrijgen van die stof. Verder kan een mentale verslaving de chemische balans binnen de hersenen verstoren en daardoor ook invloed hebben op het lichaam.

Wanneer is de verslaving een probleem?

Je bent verslaafd wanneer je de controle verliest over je gedrag op het moment dat je begint met het middel en/of gedraging:

• Je dagen worden in beslag genomen door de gedachte over waar en wanneer je weer kunt gebruiken of je gedragingen tot uiting kunt brengen.
• Je gebruikt altijd vaker en grotere hoeveelheden dan gepland. De drang naar het middel en/of gedrag is te sterk en de verleiding te groot om te weerstaan.
• Je houdt je niet aan afspraken met betrekking tot je verslaving en gaat steeds meer liegen om je verslaving in stand te kunnen houden.
• De problemen stapelen zich op en ook al zijn de nadelen van de verslaving groter dan de voordelen, het lukt je niet om zelfstandig te stoppen.
• Wanneer je probeert te stoppen met gebruiken en/of je gedragsverslaving probeert te onderdrukken krijg je last van ontwenningsverschijnselen, waardoor je weer toegeeft aan je verslaving om je beter te voelen.

Professionele hulp inschakelen is bij verslaving noodzakelijk.